Plaats reactie

Schepenakten

Raadpleeg het klembord van dit forum, alsmede de lijsten.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken

Schepenakten

Bericht door greetjepittery »

Vooreerst een beknopt WP-overzicht over de bevoegdheden van een schepenbank in het Ancient Régime
(= voor de Franse Revolutie van 1789, m.a.w. ten tijde van de DTB-boeken  (NL) of Parochiesregisters (B);
eigenlijk nog tot 1796 in België en tot in 1809 in Nederland.

Voor Leuven is er het Itinera Nova project met het digitaal ontsluiten van de registers van de Leuvense schepenbank.
Niet alleen Leuvenaars maakten gebruik van de Leuvense schepenbank, ook
inwoners van andere Brabantse steden lieten hun rechtshandelingen hier registreren.
>>> De actieradius van de Leuvense schepenbank bedroeg zo’n 100km!
        Zie verder op hun homepage.
En, er wordt steeds verder digitaal materiaal uit het Leuvense Stadsarchief ter beschikking gesteld,
zo ook over de geschiedenis van het hertogdom Brabant.
Momenteel staan er ruim 35.000 transcripties online (ter vergelijking : 19.000 in 2015!).
Met hun zoekfunctie kan je de ingevoerde transcripties vrij doorzoeken.
Het is ook mogelijk om door de registers te bladeren.

Ook voor Antwerpen werden vanaf de 15de eeuw massaal schepenakten gedigitaliseerd.
Het digitaliseren startte in het Felixarchief in 2008 en werd in mei 2017 beëindigd!

Ook via Zoekakten.nl., http://zoekakten.nl/index.php kunnen al volledige (!) scans van schepenakten worden geraadpleegd.
Voor de provincie Antwerpen o.a. Ekeren (met dank voor signalering door D.C.) - Herenthout.
Bij wijze van proef heb ik bij 'zoekakten' de volledige provincie West-Vlaanderen er op nagezien...
vaststellingen :
- slechts een piepklein percentage West-Vlaamse dorpen + 1 stad met online schepenakten : 
  Kortrijk (ook nog 'notariële akten'), Ledegem, Pittem en Rekkem.
- Voor enkele dorpen wel documenten online onder de naam 'gerecht' :
  Anzegem, Langemark, Wervik; voor Geluwe (Ieper) zijn dat 'Lidmaten'.
t.a.v. de starters :
vanaf de hiervoor doorgegeven homepage van 'Zoekakten' eerst B of NL aanvragen en dan een provincie;
vervolgens een dorp of stad; hier dan links de online documenten aanvinken en... ook 'maak een keuze'.
       
>>> documenten staan v-o-l-l-e-d-i-g online, geen beknopte 'bewerkingen' dus...
        een nieuwe stap in de genealogie die perspectieven opent, nieuwe onthullingen!!

Verder eens googelen op schepenbrieven of schepenakten + vermelding plaatsnaam
met o.a. Loenhout en her en der wat lokale initiatieven.

Meer (recente) info, graag via dit forumtopic.
"Wordt vervolgd"  door mij en - nog beter - door jullie... ook graag vanuit Nederland.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
In voorgaand openingstekstje het gehad over online geplaatste schepenaktes...
niet zomaar opsommingslijsten, maar... integrale teksten.
Heb als voorbeeld West-Vlaanderen voorgesteld, maar check zeker voor eigen provincie,
zowel Nederland als België, wat al online staat + wordt nog altijd verder aangevuld.

Hierbij nog een link naar search.arch. waar oeroude (niet online) schepenaktes bewaard worden. 
>>> De verplaatsing kan heel erg de moeite waard zijn voor extra info van vooroudergezinnen
        of om zo oudere generaties te ontdekken bij blokkering.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken

Re : Schepenakten

Bericht door greetjepittery »

Ze moesten er met 30 man 25 jaar aan werken!...
Gegevens uit 185 stokoude schepenprotocollen van Nijmegen werden gedigitaliseerd.
Meer dan 200.000 persoonsnamen zijn daardoor nu online te doorzoeken.
Een schat aan informatie over de geschiedenis van Nijmegen en haar inwoners in de periode van 1596 tot en met 1811.
Hierbij ook nog eens de zoekrobot voor allen met voorouders in en rond Nijmegen.
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
Transcripties van zogenaamde momborenbrieven, Wijnegem, dd. 1696 en 1712 :
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic.php?f=55260&t=591326 en
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic.php?f=55260&t=592403
De voogden mochten/moesten wel toezien op het dagelijks onderhoud van de wezen, maar hadden geen 'carte blanche'.
Voor verkopen van gronden moesten zij toestemming vragen, en eerst informatie verstrekken, aan de 'overmomboren',
d.i. de weeskamer of hier de schout en schepenbank van Wijnegem, ressorterende onder Zandhoven
B.J.

Momboren - Verouderd begrip dat stond voor :
- iemand die als vervanger het ouderlijk gezag uitoefent, zo over wezen en zogenaamde 'onnozelen'
(in Oost,- en West-Vlaanderen worden in Staten van Goed en Weesregisters 'maternele' en 'paternele' voogden aangeduid,
meteen interessant om verwantschappen te ontdekken) of
- de man die optreedt in de plaats van zijn echtgenote, die geen recht van handelen had...

Een overmomboor is dan de gevolmachtigde vertegenwoordiger van een overheidslichaam.
In Oost,- en West-Vlaanderen staan in vermelde documenten de magistraten vermeld (baljuw en schout met hun griffier)
en/of de burgemeester en schepen. Schepenbanken waren destijds dus bevoegd om lokale rechterlijke uitspraken te doen.

Hier nog een volledig uitgeschreven document, dd. Sint-Truiden, 1580 door H. de Wit
met een gedetailleerd beeld van de functie van de (over)momboren (± zoals in andere provincies) :
http://de-wit.net/bronnen/histo/ordonnantie_admin-belangen-wezen-ea_sint-truiden_1580.htm

PS - Zie ook vorige 3 tekstjes & linkjes zo nog niet doorgenomen.
Plaats reactie

Terug naar “Secundaire bronnen”