Plaats reactie

Familienamen Steen + Vanden Steene

Voor een gedetailleerd overzicht, zie : 'Hulpwetenschappen' in het klembord.
rsteen
rsteen
Berichten: 1
Invulmodus : tekstueel
Stamboomnavigatie : tekstueel
Stamboom bekijken
Wat Debrabandere en de Nederlandse Familienamenbank over de familienaam Steen vertellen hebben we al gelezen. Maar de naam komt ook veelvuldig voor in andere landen. In Frankrijk gaat het heel dikwijls over immigranten uit Vlaanderen, en ook in het Verenigd Koninkrijk hebben allicht een aantal daar hun weg gevonden na de godsdienstoorlogen. Maar de naam Steen komt bijvoorbeeld ook in Skandinavië voor. Is het zinvol de etymologische herkomst van de naam in die verschillende talen te vergelijken ?

rsteen
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
De familienaam STEEN / STEENE is duidelijk een Germaanse naam, vergelijk
stone (E), Stein (D) en in de Scandinavische talen sten (Zweeds en Deens), stein (Noors).

De Scandinavische Steen's (handelslui en zeevarenden vanuit NL?) en die uit Nederland laat ik vooralsnog ter zijde;
deze laatsten kunnen inderdaad in de 16de eeuw omwille van de godsdientsttroebelen naar NL zijn gevlucht, maar ze kunnen
evengoed niets met de Vlaamse Steen's te maken hebben, gezien het alom gekende begrip 'steen' met zijn dubbele betekenis.

Een gedetailleerde 'steen' lijst online geplaatst door de 'WNT' :
http://gtb.inl.nl/iWDB/search?actie=article&wdb=WNT&id=M066291 + subbetekenissen en citaten in bovenbalk links.
In een oogopslag zien we dat we alle kanten uit kunnen :
van een eigenschapnaam (van mens of zaak) tot een topografische naam, denk aan
Stene ('Stène') bij Oostende : https://nl.wikipedia.org/wiki/Stene_(Belgi%C3%AB)
waar in de 11de eeuw een burcht (stenen versterking) zou gestaan hebben.
en het Steen, het oudst bewaarde (stenen) gebouw / stadspoort te Antwerpen.
Ook nog iets bij WP : https://nl.wikipedia.org/wiki/Steen

Intrigerend is wel dat je oudste S-naamdragers STEENE's zijn...
In zijn standaardwerk stelt dr. De Brabandere daarom dat de naam een verkorte vorm zou zijn van VANDER STEENE (en var.).
Wie zijn wij om deze gezaghebbende taalkundige tegen te spreken?!
Natuurlijk kan zelfs in een lijvige research van + 1350blz. niet alles etymologisch tot in de details worden toegelicht;
daar zouden wel 5 zo'n lijvige boekdelen voor nodig zijn! Hierbij daarom een kleine poging met volgende denkpiste...

Steene afgeleid van Vander Steene?...
Toch werden er in Frans-Vlaanderen en bij uitbreiding in gans het huidige departement
Pas-de-Calais nog naamgenoten STEEN geregistreerd,
zo is er in 1577 te Saint-Omer het huwelijk tussen Luc Steen & Jehenne Touzarde.
Bij Geneanet werden er Steen's in NW-Frankrijk geregistreerd vanaf de 15de eeuw.
Met een gewoon lidmaatschap is dat moeilijk te ontdekken want je krijgt zonder verfijning van tijd & streek
meteen 160.000 Steen's (hits) op je bord (met veel dubbels natuurlijk)!
Met een Premium (betalend) abonnement krijg je een veel beter inzicht omtrent de verspreiding in tijd & ruimte
én kan je ook vlot GNN-leden contacteren, i.c. andere Steen's.
Geen opdringen van een betalend abonnement, maar toch es signaleren.
Misschien de moeite waard om eens D.S. te contacteren : https://gw.geneanet.org/steendirk

Mijn bedenking is vooral : waarom die slot -E bij de oudste S-patriarchen??
In West-Vlaanderen kan men teruggrijpen naar de spreektaal (dialect) met al zijn slot -E's,
zoals een kleine katte (in het Antwerps : een klein kat),
doch mannelijke woorden hebben er geen slot -e : kater, stier en ook steen niet(!).
En... dat brengt ons terug naar de Oostendse deelgemeente Stene (Stène in 't 'Kustwestvlaams')..

>>> In dit laatste geval zou je familienaam (in tegenstelling tot die in samenstellingen, zoals Van Steenbrugge)
niet direct iets met stenen te maken hebben; indirect wel :
mogelijks dat de oudste S-patriarchen in of rond een wachttoren of versterkte vesting woonden of werkten,
zoals de Verburghts (en var.) rond een burcht, de Verpoorte's nabij een stadspoort...
mvg, Greta
gorix
gorix
Berichten: 9
Invulmodus : tekstueel
Stamboomnavigatie : tekstueel
Stamboom bekijken

Re: Familienaam Steen

Bericht door gorix »

In Vlaanderen afgeleid van 'van den Steen(e)'
Uit het geslacht van de burggraven van Gent ontstond een lijn 'Vilain de Gand dite van den Steene'. Deze lijn splitse zich in o.a. DeMoor en Van den Steen(e)...
"Steene" betekent in deze alias en familienaam "de versterkte burcht", zoals gebruikt in de naam Duivelsteen, of de versterkte woning van Geraard de Duivel te Gent.

Mvg Rigo Hinderyckx
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
Nog een waard te overwegen denkpiste erbij van Rigo! En, nog wat pro & contra argumenten van mij...

(-) Afstammen van een adellijke familie kan, maar best geen overhaaste besluiten trekken,
want namen - zeker toponiemen - kunnen ook naast elkaar ontstaan zijn, m.a.w.
naamdragers met min of meer dezelfde familienaam stammen daarom niet altijd van eenzelfde (adellijke) patriarch af...
Denkend aan de 'dorps' familienamen die oorspronkelijk aan adellijke geslachten toebehoorden, zoals Van Maldeghem...
Of 'mijn' Van Maldeghem's van de invloedrijke heren van Maldeghem afstammen is lang nog niet zeker.
Ik ontdekte zelfs een 17de eeuwse V.M. vondeling...

(-) Alleen al het feit dat de familienaam Steen in gans West-Vlaanderen voorkomt doet al denken
dat wellicht niet alle naamdragers Steen eenzelfde voorvader hebben...
zie : https://www.vrijwilligersrab.be/nl/node/66 (Steen invullen, maar in W.Vl. weet men dat wel).
Vandensteene en Vandersteene komen minder voor maar toch ook overal in W.Vl. te vinden...

(+) Anderzijds is het niet omdat de familienaam mogelijks tot zijn essentie werd herleid -
namelijk 'Steen' zonder voor of achtervoegsels - dat de hypothese naar deze adellijke familie niet zou kunnen...
Zelfs pastoors - in de parochieregisters - durfden adellijke familienamen wel eens 'een kopje kleiner maken';
zo heb ik de Gaudissabois voorouders, maar te Knesselare verdween de 'de' eind 17de eeuw...

(+) Begin 17de eeuw kwamen er soms in één gezin de varianten Vanden,- Vander,- en Ver,- voor,
(waarbij de jongere Ver-, vorm een verkorting uit de spreektaal, maar hier niet ter zake).

mijn conclusie :
nog een lange weg te gaan en... met die andere Steen op GNN eens in debat gaan (zie tekstje van 25 okt.).

mvg, Greta (naar boven scrollen voor de vorige reacties)
gorix
gorix
Berichten: 9
Invulmodus : tekstueel
Stamboomnavigatie : tekstueel
Stamboom bekijken

Re: Familienaam Steen

Bericht door gorix »

Het is geen denkpiste van mij ! Dit staat vast.
Er zijn bronnen waarin 'Vilain de Gand dite van den Steene' en een afstammende lijn 'van den Steene' naast oa 'de Moor' beschreven werden ...
Dat ze van adel waren kun je niet omheen. Of het vandaag nog een voordeel is, is een andere vraag. Het is wel leuk dat je dan veel info kunt vinden over je voorouders.
Mvg Rigo
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
De vraag die zich stelt is niet: "Waren de vanden Steene's van adel?" - dat waren ze -
maar : "Zouden ook de Steen's afstammen van die oeroude vanden Steene's?".

Hierbij alle focus op de oudst opgespoorde Steen's van topicstarter R.S. in Veurne Ambacht
https://gw.geneanet.org/rsteen?lang=nl&pz=robert+marcel&nz=steen&ocz=0&p=petrus&n=steene
Petrus Steene met... eind -e! Ook 4 van zijn 5 kinderen zijn nog Steene's, maar...
Laurentius, is Van Steen(e) geregistreerd, zoals trouwens nogal wat Van Steene's in het zuiden van West-Vlaanderen...
Van hieruit, aan de Vlaams-Franse 'schreve', moet verder worden gezocht, zo nog mogelijk...

In mijn vorig tekstje geef ik de hypothese 'nazaten van de van den Steene's nog alle kans,
doch in de genealogie is het een voortdurend wikken & wegen; dat zien we zelfs na 1600,
bij twijfel & blokkades in de Parochieregisters en we pro & contra argumenten naast elkaar moeten afwegen
(zo d.m.v. peters & meters, huwelijksgetuigen, maternele & paternele voogden in Staten van Goed en Weesaktes);
hoe veel te meer dan is het afwegen geblazen voor 1600!...

En, nog een reactie op het citaat van Rigo over adellijke voorouders :
(...) Of het vandaag nog een voordeel is, is een andere vraag.
Het feit dat we dankzij die oeroude voorouders kunnen vaststellen dat we deel uitmaken van de Europese geschiedenis,
ten volle Europeaan zijn met vele nationaliteiten in zo'n oeroude stamboom,
vind ik een bijzonder waardevol en verrijkend gegeven voor onze identiteit.
Zie eventueel het forumtopic : Oeroude adellijke stambomen, meer bepaald reactie van 01.10.1015
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic.php?f=79&t=523864


NB - Wie verdere bronnen kent, graag. Alvast volgend WP-linkje als 'springplank' : https://en.wikipedia.org/wiki/Vilain_XIIII
met o.a. heren te Steenvoorde, Frans Vlaanderen (toen nog niet bij Frankrijk).
Vraag blijft of al deze Vilains (voor 1575!) ook nog als van den Steene waren gekend...
jvankeymeulen
jvankeymeulen
Berichten: 63
Interessant om lezen, heb zowel Van Den Steen (Bedovergrootmoeder langs vaderskant) als Van Den Steene (Oudmoeder langs moederskant) als voorouders. Betwijfel eerlijk gezegd dat ze adellijke afstamming hebben, zou het niet gewoon zo zijn dat de stamvader een steenhouwer was?
gorix
gorix
Berichten: 9
Invulmodus : tekstueel
Stamboomnavigatie : tekstueel
Stamboom bekijken

Re: Familienaam Steen

Bericht door gorix »

Neen
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
Met "ja" en "neen" schieten we niet veel op en de geschiedenis van een familienaam
kan complexer zijn dan dat plus op verschillende plaatsen tegelijk ontstaan zijn.
Tenzij met uitgebreid archiefonderzoek we 'zwart op wit' iets kunnen bewijzen...
Zo heb ik in en rond Maldegem 2 takken Van Maldeg(h)em... Nazaten van de invloedrijke Heren van Maldegem??
Hun wapenschild hangt in het oude stadhuis van Gent (in de trouwzaal) en ze hebben een 'lange' stamboom...
Ik zal het wel moeten bewijzen als dit mijn voorouders zijn plus
in de 19de eeuw werd de naam zelfs aan een vondeling gegeven (overleed wel als kind)...
Opletten geblazen dus.
Anderzijds zie ik dat de familienaam Steenhouwer (=beeldhouwer!) bestaat;
ook allerlei namen zoals Steenhuyze e.a. die wijzen op een minderheid van rijke mensen die in een stenen huis woonden...

Niet meer dan nog wat bedenkingen en het kan dus nog alle kanten op. Groetjes allemaal, Greta
greetjepittery
greetjepittery
Moderator
Berichten: 2598
Invulmodus : grafisch
Stamboomnavigatie : grafisch
Stamboom bekijken
Heb de topictitel van dit forumtopic uitgebreid tot : familienaam Steen + Vanden Steene.
Betere blikvanger voor wie hier vroeg of laat nog 'zijn steentje wil bijdragen.'

Een koppeling van opgezochte voorouders hun familienaam
aan bestaande oeroude stambomen van kleine of grote landadel vraagt veel archiefwerk,
maar soms heb je geluk met (online) gepubliceerd werk van 'archief' genealogen.
Zo blijf ik met 'mijn' 2 takken Van Maldeg(h)em nog steken in de 16de en 17de eeuw :-(
maar werd er reeds bewezen dat de Van Maldeghem's uit Ruiselede
wel degelijk nazaten zijn van de Heren Van Maldeghem uit Maldegem :-)

En, hier ook maar eens vermelden : http://congres.familiekunde-vlaanderen.be/
met zeker objectieve tips van doorwinterde genealogen. mvg, Greta
chrisschoonejans
male
Berichten: 1
Tijdens de middeleeuwen was er in Leuven een belangrijke familie met de naam 'van de STEENE' of vanden STEEN(E), idem in Mechelen. Beide families hadden een verschillend familiewapen, verwantschap tussen die twee families is nog niet aangetoond. In Mechelen is een aftakking gekend: van den STEENE, dictus SCOENJANS, hun familiewapen is gelijk, drie zwarte torentjes op een gouden veld. Eerst werd de dubbele naam gebruikt, later werden de namen gescheiden.
Plaats reactie

Terug naar “Hulpwetenschappen, o.a. naam- en plaatskunde, dialecten, heraldiek”