familienamen met voor- en achtervoegsels

[greetjepittery]

Familienamen met voor- en achtervoegsels... goed om weten wanneer zoeken begint met indexen e.a. lijsten.

Familienamen met T' voorvoegsel
Mijn mosterd (inspiratie) deze keer gaan halen bij :
http://nl.geneanet.org/forum/?topic=537223.new#new  >>> t' Serneels t' Strijpen
- Via de unieke DTB-lijsten voor gans West-Vlaanderen (op basis van de klappers maar nu ook met directe toegang tot de aktes),
  kan je hiervan een idee krijgen door de T op te vragen op de lijst der dopelingen, bij 'bladeren per letter' :
  http://www.vrijwilligersrab.be/nl/node/61 Zo : T'HOOFT - T'KIN(D)T (en varianten) 
- Ook in Nederland dit fenomeen, bvb T'HARD(T), T'HOEN, T'HOFF, T'SAND, T'RIET..
  wellicht afkorting van 'uit het zand' 'uit het riet' ofte wonende nabij...
- Onverwachter : bij die 'onthoofding' van de begin H in de Westvlaamse dialecten
  T'SEEREN, van de West-Vlaamse familieclan d'HEERE (e.a. var.)
- Onder deze T' familienamen zowaar ook een aantal familienamen die eigenlijk met S beginnen
  maar waarvoor de veel meer gebruikelijke oervorm met begin S niet kan ssss
  (zoals SBRUYCKERS, SLANGEN voor De Bruyckere en soms De Lange) maar...
  T'SAELENS - T'STAELENS - T'SEINAEVE, T'ZEINAEVE (en var.)
>>> Meestal 17de eeuws, maar in zuid West-Vlaanderen duiken ze nog op in de 18de eeuw
>>> Een aantal van die T'-namen (al dan niet met ') bestaan nu nog :
        TJAMPENS (vleivorm van Samson) - T'JOEN(S) - T'JONCK (jr.) - T'SEYEN (in de Kempen)

Familienamen met voor- of achtervoegsel S
- zoals Smeesters (=De Meester-e), Smeyers (=De Meijere), Swevers (=De Wever-e), Sraed(t)s, sTanghe.
  Smulders, Swulfs bleven soms als dusdanig bestaan; een fenomeen van rond en voor 1600
- De familienaam Talboom uit het Waasland wordt te Hansbeke Stalboom... Zo ook Tack (soms Stack)
- Maar nu nog in dialecten (spreektalen) : Bleekers (=De Bleeker-e), Bruuckers (=De  Bruycker-e), Buscops (De Bisschop),   Fevers (=Lefèver),
  Rijckers (=De Rijckere), Sloovers (=De Sloover-e), Vivers (=Vande Vijvere), Vliegers (=De Vlieger-e), Zutters (=De Zutter-e, De Sutter-e) enz.
  In de West-Vlaamse spreektaal dan nog voorafgegaan door 'toe' (< Engelse to!). Zo : "toe Pietries" (= "op het hof van boer Pittery" > Pitry).
  > Als gevolg hiervan viel de 'DE' of 'VAN' voor een familienaam soms (definitief) weg!   

PS - 22.05.2016  -  Ook Speltinc(k)x komt van Peltinc(k)x en komt nu zelfs nog meer voor.

[fluffy82]

Ik weet niet of dit een algemene regel was, maar ik merk zeer vaak in mijn stamboom dat in de aktes van vóór pakweg 1625, de "s-vorm" bijna uitsluitend bij meisjes gebruikt wordt, zelden bij jongens. Ik heb zelfs een gezin waarbij alle jongens De Beul(e) gedoopt zijn, en alle meisjes s'Beuls...
(ik moet even opzoeken welke naam het precies was; het kan ook De Wolf / s'Wolfs geweest zijn... ik herinner me gewoon dat ik op een bepaald moment deze bedenking gemaakt heb)

[mon1]

Dag,

Ik denk niet dat er "algemene regels" bestonden...
En vrees dat men uiteindelijk bijna zoveel varianten gaat vinden als er pastoors waren...(en dan nog)
Pas op, ik viseer hier niet "de pastoors", want later in de BS was het al niet veel beter (zelfs tijdens de 20ste eeuw !)
Tel daar dan nog de interpretaties bij voor de transcripties.

Men moet maar de "concordantielijsten" van bijvoorbeeld (Z Oost-Vlaanderen) Lafort en Van Butsele op het einde van hun bewerkingen eens overlopen.

[greetjepittery]

Bedankt Tom en Mon voor jullie bedenkingen...
altijd een meerwaarde om andere klokken te horen luiden.
Ja, het fenomeen dat eerder meisjes/vrouwen die slot -S bij de familienaam kregen, herken ik nu ook rond 1625 en veel vroeger.
In kleine dorpen, waar iedereen iedereen kende, hoor(de) je het zelfs nog in de spreektaal, zo van :
"Die is met enen van Bruyckers (De Bruycker) getrouwd", "Dat is de vrouw van Jan Zutters" (De Zutter)... Ik hoor het ze nog zeggen.
Gemakkelijkheidshalve even gecheckt bij : http://www.vrijwilligersrab.be/nl/node/66
en daar zie je bvb bij de huwelijken : 14 Bruyckersbruiden en slechts 2 Bruyckersbruidegommen; 
de familie Boe(d)t telt 12 Boe(d)tsbruidegommen en 23 Boe(d)tsbruiden.
Onder de begrafenissen : 7 Zuttersechtgenotes tegen slechts 1 Zuttersman
en 13 overleden Bruyckersechtgenotes tegen 2 Bruyckersmannen...
Toch moeten die "slot-S-familienamennamen" soms ook doorgegeven zijn via de mannen.

[greetjepittery]

(1) Volgende klinkt in veel genealogische oren niet onbekend...
Je zoekt urenlang naar een familietak, geraakt van de ene denkpiste naar de andere en...
vindt dan voor 't zelfde geld een 'verdwaald schaap' of schapen van een gans andere struik!
Zulks overkwam me gisteren nog maar eens... altijd aardig meegenomen 

Hierbij alweer de West-Vlaamse lijsten als model, want wie West-Vlaamse roots heeft,
behoort nu eenmaal tot de meest verwende genealogen...
Tevens een aanrader voor wie helemaal geen roots in West-Vlaanderen heeft
om eens de alfabetische familienamenlijsten op te vragen; hier als voorbeeld de P.R. Huwelijken.

Vraag voor deze gelegenheid de letter D aan (eventjes wachten voor die lange D-lijst) 
en overloop dan de familienamen in de 1°kolom (bovenaan) die met een D' beginnen...
Hier niet alleen die klassieke (adellijke) namen uit Frankrijk, zoals d'Artois en d'Arras, maar... ook namen
zoals D'AENS (> Daens), D'ALLE (> Dalle), D'EERE (> Dheere), D'OORE (> Dhoore), D'JAGHER (> De Jaegher);
inclusief die met onuitgesproken h!
Ze staan (hier) geklasseerd vóór namen als Daens, D(h)alle, D(h)eere, enz.

Nog onverwachter wordt het wanneer het om 'D' familienamen gaat met een... medeklinker als 2de letter,
zoals DMEY (< De Mey), DSPRIET (< Spriet), DRUYTER (< De Ruyter).

(2) Toch ook eens wijzen op die oorspronkelijk Franse familienamen met voorvoegsel 'de' of 'du',
zoals één van 'mijn' familienamen, DE LEYN... De naam heeft niets met de Vlaamse vervoersmaatschappij te maken
doch is van Noord Franse migranten (even voor 1600) en hier te lande wel eens als DU LEYN geregistreerd...
alweer afgaande op het gehoor, want die Franse 'de' klinkt bij ons zo'n beetje als 'du'...
Voor deze DU- namen, even de laatste kolom overlopen van bovenvermelde D-lijst;
verscheidene bestaan nog met zowel de- als du-voorvoegsel, zoals Deprez en Duprez.

>>> Aangezien we gemakkelijkheidshalve meestal vanuit alfabetische indexlijsten vertrekken,
        goed om dit soort vervormingen + die uit voorgaande tekstjes in 't achterhoofd te houden!

[greetjepittery]

Op het paleografisch forum een pracht voorbeeld met die genitief -s naamvormen;
een akte met namen die een 'bezit' aanduiden, zo 'van de familie van' of 'die van'
De Geest > 's Geests en De Causemaecker(e) > 's Causemaecker(s) :
https://nl.geneanet.org/forum/viewtopic ... 0&t=598978

Meestal aangewend voor 1650 bij jonge vrouwen, maar toch ook bij mannen...
Wordt bevestigd door achternamen die tot op vandaag nog bestaan, zoals Smeyers.
In de provincies Oost,- en West Vlaanderen kom ik ze regelmatig tegen,
maar toch ook in Antwerpen met Smulders en Smolders ( > De Mulder en De Molder);
vanuit de dialecten werd dat in 'de Vlaanders' de Meulenaere (W.Vl.) en de Meuleneire (O.Vl.).
En de naamdragers Slangen van beide Limburgen zouden van De Lange afgeleid zijn;
gezaghebbende bron dr. F. De Brabandere verwijst voor Slang(h)en naar De Lang(h)e!
De Vlaams Brabantse naam Smoes (var. Smoos) zou dan weer afgeleid zijn van... De Mol!

TIPS
- Deze namen staan in registers e.a. lijsten wel degelijk onder de S!
- Sommige gezinsleden hebben die S-vormen... anderen dan weer niet!
- Zoeken onder de S naar 'jouw' namen met beginletter die uitspreekbaar zijn met S (sL, sM, sT e.a.).

Wie vorige tekstjes nog niet doornam, even naar boven scrollen. Zomerse groetjes, Greta